Ερωτήσεις και απαντήσεις

Όχι, το SIS δεν περιέχει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες ή κατοίκους. 

Το σύστημα περιέχει δεδομένα μόνο για πρόσωπα και αντικείμενα που αναζητούνται από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές των χωρών της ΕΕ και των συνδεδεμένων χωρών Σένγκεν. Το δίκαιο της ΕΕ ρυθμίζει ποια δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορούν να αποθηκεύονται και για ποιους σκοπούς. Το δίκαιο της ΕΕ ρυθμίζει επίσης το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα δεδομένα μπορούν να αποθηκεύονται στο SIS και πότε τα δεδομένα πρέπει να διαγράφονται.

Εάν υποψιάζεστε ότι τα δεδομένα σας προσωπικού χαρακτήρα υφίστανται παράνομη επεξεργασία στο SIS ή μέσω των τμημάτων SIRENE, μπορείτε να ζητήσετε τη διαγραφή των εν λόγω δεδομένων και να προσφύγετε ενώπιον των αρμόδιων δικαστικών αρχών σε οποιαδήποτε από τις χώρες που χρησιμοποιούν το SIS. Μπορείτε να συμβουλευτείτε τον οδηγό του SIS σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης σε δεδομένα.

Εάν είστε υπήκοος τρίτης χώρας για τον οποίο μόλις εκδόθηκε απόφαση επιστροφής ή διαταγή άρνησης εισόδου και διαμονής, έχετε το δικαίωμα να ενημερωθείτε σχετικά με το αν θα εισαχθεί στο SIS καταχώριση για εσάς, καθώς και να ενημερωθείτε σχετικά με τη διατήρηση των δεδομένων σας. Αυτό το δικαίωμα ενημέρωσης μπορεί να περιοριστεί, ιδίως για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας, της άμυνας, της δημόσιας ασφάλειας και της πρόληψης, ανίχνευσης, διερεύνησης και δίωξης αξιόποινων πράξεων.

Εάν πιστεύετε ότι ενδέχεται να έχει εισαχθεί παράνομα στο SIS καταχώριση για εσάς, έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε πρόσβαση στα δεδομένα και επίσης να ζητήσετε τη διαγραφή τους.

Εάν πιστεύετε ότι έχουν εισαχθεί στο SIS εσφαλμένα δεδομένα που σας αφορούν, έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε πρόσβαση στα δεδομένα και επίσης να ζητήσετε τη διόρθωση ή τη διαγραφή των δεδομένων. 

Μπορείτε να ασκήσετε οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα δικαιώματα σε οποιαδήποτε από τις χώρες που χρησιμοποιούν το SIS. Οι εθνικές διαδικασίες και τα σημεία επαφής για τις αιτήσεις πρόσβασης για κάθε χώρα διατίθενται στον Οδηγό για την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης, καθώς και στον ιστότοπο του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων.  

Το δικαίωμα ενημέρωσης ισχύει μόνο για τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που εισάγονται στο SIS στο πλαίσιο καταχωρίσεων για αποφάσεις επιστροφής ή στο πλαίσιο καταχωρίσεων για άρνηση εισόδου και διαμονής. Τα δεδομένα αυτά υπόκεινται στους κανόνες του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων και στους ειδικούς κανόνες προστασίας των δεδομένων που περιέχονται στους κανονισμούς που ρυθμίζουν τις καταχωρίσεις SIS για αποφάσεις επιστροφής και τις καταχωρίσεις SIS για άρνηση εισόδου και διαμονής [κανονισμός (ΕΕ) 2018/1860 και κανονισμός (ΕΕ) 2018/1861]. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνονται γενικά στην απόφαση ή κοινοποιούνται στο υποκείμενο των δεδομένων όταν του επιδοθεί η απόφαση επιστροφής και/ή η διαταγή άρνησης εισόδου και διαμονής. Κάθε πρόσωπο που υπόκειται σε τέτοια απόφαση, διαταγή ή καταχώριση έχει το δικαίωμα να ζητήσει τις πληροφορίες αυτές.

Τα δεδομένα στο SIS μπορούν να ελεγχθούν μόνον εφόσον το δίκαιο της ΕΕ επιτρέπει τη χρήση τους. Τα δεδομένα του συστήματος μπορούν να ελεγχθούν από τις εθνικές αρχές όταν αυτές εκτελούν καθήκοντα που σχετίζονται με τη διαχείριση των συνόρων και τη δημόσια ασφάλεια ή καθήκοντα που σχετίζονται με την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.

Το SIS είναι μια εξαιρετικά ασφαλής και προστατευμένη βάση δεδομένων στην οποία έχουν πρόσβαση αποκλειστικά εξουσιοδοτημένοι χρήστες εντός των αρμόδιων αρχών οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για:

• τον έλεγχο των συνόρων, σύμφωνα με τον κώδικα συνόρων του Σένγκεν
• αστυνομικούς και τελωνειακούς ελέγχους που διενεργούνται εντός της οικείας χώρας, καθώς και για τον συντονισμό των ελέγχων αυτών από τις εντεταλμένες αρχές
• την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση ή δίωξη τρομοκρατικών εγκλημάτων ή άλλων σοβαρών ποινικών αδικημάτων ή την εκτέλεση ποινικών κυρώσεων, εντός της οικείας χώρας, υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζεται σε αυτήν η οδηγία για την προστασία των δεδομένων
• την εξέταση των όρων και τη λήψη αποφάσεων σχετικά με: i) την είσοδο και τη διαμονή υπηκόων τρίτων χωρών σε χώρες Σένγκεν, συμπεριλαμβανομένων των αδειών διαμονής και των θεωρήσεων μακράς διάρκειας· και ii) την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών, καθώς και τη διενέργεια ελέγχων σε υπηκόους τρίτων χωρών που εισέρχονται ή διαμένουν παράνομα σε χώρες Σένγκεν
• τους ελέγχους ασφαλείας σε υπηκόους τρίτων χωρών που υποβάλλουν αίτηση διεθνούς προστασίας [στο μέτρο που οι αρχές που διενεργούν τους ελέγχους δεν είναι «αποφαινόμενες αρχές» όπως ορίζονται στο άρθρο 2 στοιχείο στ) της οδηγίας σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας] και, κατά περίπτωση, την παροχή συμβουλών σύμφωνα με τον κανονισμό του Συμβουλίου για τη δημιουργία δικτύου αξιωματικών συνδέσμων μετανάστευσης
• την εξέταση των αιτήσεων θεώρησης και τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις εν λόγω αιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ακύρωσης, ανάκλησης ή παράτασης των θεωρήσεων, σύμφωνα με τον κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ
• την επαλήθευση διαφορετικών ταυτοτήτων και την καταπολέμηση της υποκλοπής ταυτότητας σύμφωνα με το κεφάλαιο V του κανονισμού για τη διαλειτουργικότητα
• την πολιτογράφηση, όπως προβλέπεται στο εθνικό δίκαιο, για την εξέταση αίτησης πολιτογράφησης
• την κίνηση δημόσιων διώξεων σε ποινικές διαδικασίες και για δικαστικές έρευνες πριν από την απαγγελία κατηγορίας σε ένα πρόσωπο, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, όπως προβλέπεται στο εθνικό δίκαιο, και από τις συντονιστικές αρχές τους
• την έκδοση αδειών κυκλοφορίας οχημάτων, όπως αναφέρεται στην οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με τα έγγραφα κυκλοφορίας οχημάτων, με αποκλειστικό σκοπό τον έλεγχο του κατά πόσον τα οχήματα και οι συνοδευτικές άδειες κυκλοφορίας οχημάτων και οι πινακίδες κυκλοφορίας που τους υποβάλλονται προς ταξινόμηση έχουν κλαπεί, υπεξαιρεθεί, απολεσθεί, εμφανίζονται ως τέτοια έγγραφα αλλά είναι πλαστές ή αναζητούνται ως αποδεικτικά στοιχεία στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας
• την έκδοση πιστοποιητικών ταξινόμησης ή τη διασφάλιση της διαχείρισης της κυκλοφορίας πλοίων, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων πλοίων, και αεροσκαφών, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων αεροσκαφών, με αποκλειστικό σκοπό τον έλεγχο του κατά πόσον τα πλοία, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων πλοίων, και τα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων αεροσκαφών, που τους υποβάλλονται για ταξινόμηση ή υπόκεινται σε διαχείριση της κυκλοφορίας, έχουν κλαπεί, υπεξαιρεθεί, απολεσθεί ή αναζητούνται ως αποδεικτικά στοιχεία σε ποινική διαδικασία
• την έκδοση πιστοποιητικών ταξινόμησης πυροβόλων όπλων με σκοπό να ελεγχθεί κατά πόσον το πρόσωπο που ζητά την άδεια καταζητείται για να συλληφθεί με σκοπό την παράδοση ή την έκδοση ή με σκοπό τη διενέργεια διακριτικής παρακολούθησης, ελέγχου έρευνας ή ειδικού ελέγχου, ή κατά πόσον τα πυροβόλα όπλα που υποβάλλονται προς ταξινόμηση αναζητούνται για κατάσχεση ή χρήση ως αποδεικτικά στοιχεία σε ποινική διαδικασία
• τη χειροκίνητη επεξεργασία των αιτήσεων ETIAS από την εθνική μονάδα ETIAS, σύμφωνα με το άρθρο 8 του κανονισμού για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS)

Πρόσβαση στο SIS έχουν επίσης οι εξής:

• Ευρωπόλ, όταν η πρόσβαση είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση της εντολής της
• εθνικά μέλη της Eurojust και οι βοηθοί τους, όταν η πρόσβαση είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση της εντολής τους
• τα μέλη των ομάδων του Frontex, όταν η πρόσβαση είναι απαραίτητη για την εκτέλεση των καθηκόντων τους και απαιτείται από το επιχειρησιακό σχέδιο για μια συγκεκριμένη επιχείρηση.

Οι εν λόγω αρχές μπορούν να έχουν πρόσβαση μόνο στα δεδομένα του SIS που χρειάζονται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Κατάλογος των αρμόδιων εθνικών αρχών που έχουν πρόσβαση στο SIS δημοσιεύεται ετησίως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όταν τα άτομα ταξιδεύουν, τα δεδομένα τους υποβάλλονται σε επεξεργασία σε διαφορετικά συστήματα, ανάλογα με το καθεστώς μετανάστη, τον προορισμό τους και το μέσο μεταφοράς που έχουν επιλέξει. Τα δεδομένα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, για παράδειγμα, μπορούν να ελεγχθούν με βάση το SIS και άλλα συστήματα σύμφωνα με την οδηγία PNR και την οδηγία API της ΕΕ, καθώς και με τους νόμους για τη μεταφορά τους σε εθνικό επίπεδο.

Τα δεδομένα που ανήκουν σε υπηκόους τρίτων χωρών που αιτούνται θεώρηση, άδεια διαμονής ή ιθαγένεια σε χώρα της ΕΕ ελέγχονται με βάση το SIS σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή ή εθνική νομοθεσία. Κατά την είσοδο ή την έξοδο από τον χώρο Σένγκεν, τα δεδομένα σας ελέγχονται με βάση το SIS κατά τη διάρκεια του συνοριακού ελέγχου. Τα δεδομένα σας ελέγχονται επίσης με βάση το SIS κάθε φορά που υποβάλλεστε σε έλεγχο από όργανα επιβολής του νόμου σε οποιαδήποτε από τις χώρες που χρησιμοποιούν το σύστημα.

Τα δεδομένα που είναι καταχωρισμένα στο SIS μπορούν να διατηρούνται στο σύστημα μόνο για όσο διάστημα είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού της συγκεκριμένης καταχώρισης. Μόλις ο σκοπός αυτός επιτευχθεί, η χώρα που εξέδωσε την καταχώριση πρέπει να διαγράψει τα δεδομένα χωρίς καθυστέρηση. Το δίκαιο της ΕΕ απαιτεί από τις χώρες έκδοσης να επανεξετάζουν τακτικά τα δεδομένα που διατηρούνται στο σύστημα.

Ισχύουν διαφορετικές περίοδοι επανεξέτασης και διατήρησης ανάλογα με το είδος της καταχώρισης:

• οι καταχωρίσεις με σκοπό τη σύλληψη και οι καταχωρίσεις για αγνοούμενους πρέπει να επανεξετάζονται εντός 5 ετών.
• οι καταχωρίσεις για αποφάσεις επιστροφής και οι καταχωρίσεις με σκοπό την άρνηση εισόδου και διαμονής πρέπει επίσης να επανεξετάζονται εντός 5 ετών.
• οι καταχωρίσεις για πρόσωπα που αναζητούνται με σκοπό την παροχή συνδρομής σε δικαστικές διαδικασίες και οι καταχωρίσεις για καταζητούμενα άγνωστα πρόσωπα πρέπει να επανεξετάζονται εντός 3 ετών.
• οι καταχωρίσεις για διακριτική παρακολούθηση, ελέγχους έρευνας ή ειδικούς ελέγχους, καθώς και οι καταχωρίσεις για παιδιά που διατρέχουν κίνδυνο απαγωγής ή για ευάλωτα πρόσωπα που διατρέχουν κίνδυνο πρέπει να επανεξετάζονται εντός ενός έτους.
• οι καταχωρίσεις για αντικείμενα που προορίζονται να κατασχεθούν ή να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να επανεξετάζονται εντός 10 ετών ή εντός συντομότερου διαστήματος για ορισμένους τύπους αντικειμένων.

Οι χώρες μπορούν να παρατείνουν την περίοδο διατήρησης μιας καταχώρισης, εάν αυτό είναι αναγκαίο και αναλογικό για την επίτευξη του σκοπού της καταχώρισης. 

Το δίκαιο της Ένωσης προβλέπει ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα δεδομένα που προέρχονται από το σύστημα μπορούν να διατηρούνται σε εθνικό επίπεδο σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.